|
. Webmaster: Zdzisław Bziukiewicz tel. 0607-676356
Dalsze rozpowszechnianie materiałów opublikowanych w www.kurpie.com.pl jest zabronione bez zgody właściciela. Podstawa prawna: art. 25 ust. 1 pkt 1 b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Copyright kurpie.com.pl / Zdzisław Bziukiewicz 2007 |
|
Galeria zdjęć Kadzidlańskie zespoły folklorystyczne |
|
Historia ośrodka
ZESPÓŁ FOLKLORYSTYCZNY „KURPIANKA” obecnie „Cepelia - Kurpianka”
Zespół Folklorystyczny „Kurpianka" powstał w 1947 roku na Kurpiach, we wsi Kadzidło, w sercu Puszczy Zielonej. Prezentuje tradycyjny folklor kurpiowski, pieśni, tańce, zabawy, muzykę obrzędy i gwarę Kurpiów. „Kurpianka" występowała na scenach całej Polski. Była oklaskiwana we Włoszech, Wielkiej Brytanii, Jugosławii, Belgii, Niemczech, na Białorusi, Litwie Ukrainie, w Bułgarii, Grecji oraz w Szwecji. Jako jeden z pierwszych tego typu zespołów jest zdobywcą prestiżowej nagrody im. Oskara Kolberga. Jego cechą charakterystyczną jest dbałość o zachowanie autentyzmu i wierności przekazu tradycyjnego folkloru w warstwie tanecznej i muzycznej, w stroju i obrzędzie. Zespół „Kurpianka „ liczy trzy grupy wiekowe tj. łącznie 60 osób. Każda grupa koncertuje oddzielnie bądź w programach łączonych . Zespołowi przygrywa kapela w składzie: harmonia pedałowa, klarnet, skrzypce i bębenek. Kapela prezentuje autentyczną muzykę kurpiowską. Kierownikiem wszystkich grup jest Paweł Łaszczych. Zespół prezentuje wszystkie tańce kurpiowskie zarówno wirowe jak i korowodowe – powolniak, fafur, olender , stara baba, ograglak, żuraw ,konik, gracyk itp. oraz wykonuje kurpiowskie pieśni „leśne” jak i skoczne „z przytrampywaniem”. Programy taneczne przeplatane piosenkami ,przyśpiewkami, gadkami i muzyką ludową charakteryzują się żywiołowością i dynamiką oraz temperamentem tancerzy i pięknem oryginalnych kurpiowskich strojów ludowych. Od 1954 r. stałą pozycją repertuarową zespołu jest inscenizacja „Wesela Kurpiowskiego". Program zawiera tańce, piosenki, przyśpiewki i poszczególne obrzędy uroczystości weselnej. ”Wesele” charakteryzuje się zachowaniem wielu bardzo dawnych weselnych elementów obrzędowych/ skakanie z czepkiem, gonienie po zastolu/. Części składowe wesela, które mogą być prezentowane oddzielnie, mogą być dowolnie ustawiane czasowo, bądź łączone 1– Przyjazd Pana Młodego. Przyjazd pana młodego wraz z orszakiem wywołuje ogólne poruszenie. Następuje w tym czasie, miejscu zamierzony, specyficzny spektakl poparty przyśpiewkami, okrzykami, tańcami, gestami. Druhny przypinają wianki weselne. Rozpoczynają się tańce. 2- Rozpleciny. Panna młoda zostaje posadzona na odwróconej do góry dnem dzieży i następuje moment rozplątania warkoczy. Towarzyszy temu szereg pieśni i utarczki pomiędzy druhnami, a drużbami oraz tańce. 3- Scena wyjazdu do ślubu. Przed wyjazdem do ślubu panna młoda podchodzi do matki i „przeprasza” ją, „żegna”. Podobnie przeprasza ojca, braci, siostry i innych członków rodziny, co odbywa się przy śpiewanej przez druhny pieśni. Po „pożegnaniu się” z rodziną młodzi otrzymują błogosławieństwo od swoich rodziców i wraz z większością gości udają się do Kościoła. Tańce typu korowodowego. 4- Scena powrotu od ślubu. Rodzice młodej – oczekują na nich przed progiem chałupy z chlebem i solą. Następuje powitanie, następnie śpiew „W Kościele bylim”. Wszyscy goście (młodzi, druhny, drużbowie) przy wtórze marsza wchodzą do izby i zasiadają za stołami. Poczęstunek przeplatany jest tańcami, przyśpiewkami, pogwarkami. 5- Oczepiny. Wstępem do nich jest bardzo stary taniec cepcarki i grupy kobiet – skakanie z czepkiem, a następnie targowanie z drużbami i sprzedaż czepka (gruchawki wypełnionej drobnymi monetami – obwiązanej białą chustką). Następnie panna młoda w asyście cepcarki toczy bochen chleba dookoła stolika (na blacie) obchodząc stół trzy razy. Cepcarka zdejmuje dziewczynie czółko (wianek) i zakłada czepek. Następuje obtańcówka panny młodej. 6- Zbieranie na czepek. Starsza druhna wybiera gości, którzy za przetańczenie z nią jednego tańca składają datek pieniężny. Ta część wesela trwać może nawet kilka godzin. W pewnym momencie zabawy chłopcy wnoszą stół na środek izby (sceny) i rozpoczyna się końcowy akord zabawy weselnej – gonienie po zastolu. Pierwsi tańczą młody i młoda następnie starszy drużba i starsza druhna. Gonitwa – zabawa trwać może bardzo długo w zależności od wytrzymałości i zręczności dziewczyny. Zespół i Kapela biorą udział w regionalnych przeglądach folklorystycznych, imprezach ale również z powodzeniem grają i tańczą na imprezach targowych, promocyjnych, biesiadach, festynach plenerowych i bankietach. Zespół posiada również stroje narodowe kontusze i wykonuje w nich m.in. poloneza. Repertuar Kapeli nie ogranicza się do muzyki ludowej Kurpiowszczyzny, ale obejmuje także inne melodie ludowe , biesiadne, okolicznościowe, rozrywkowe, klasyczne, kościelne, kolędy. Muzykanci oferują swoje usługi również przy imprezach okazjonalnych tj. wesela, chrzciny, spotkania inauguracyjne ,rocznice, bale ,bankiety. W miarę potrzeb z kapelą występuje solistka i pary taneczne zapewniając prowadzenie imprez „na ludowo” i naukę tańców kurpiowskich.
Dziecięcy Zespół Folklorystyczny "Kurpik"
Jest kolejnym pokoleniem zespołu ludowego. Powstał w 1991r. przy GOKSiR w Kadzidle. Zespół obsługuje imprezy folklorystyczne na terenie całego województwa, jak również okolicznościowe organizowane przez kadzidlański Ośrodek Kultury. Nagrywano z jego udziałem wiele audycji telewizyjnych. Zespół prezentuje wszystkie tańce kurpiowskie oraz wykonuje pieśni leśne jak i skoczne "z przytrampywaniem". Programy sceniczne, koncertowe zespołu tworzone są na zasadzie celowego doboru repertuaru, oczywiście podstawą wyjściową jest folklor autentyczny, który ulega odpowiedniemu rozbudowaniu zależnie od okoliczności.
Powstał w 1983r. i działał jako klub seniora przy GOKSiR. Zespół prezentuje w formie scenicznej wiele obrzędów kurpiowskich m.in. rajby, oczepiny, wianowanie, przenosiny.
GOKSiR w Kadzidle organizuje corocznie około 10 imprez folklorystycznych. Najważniejsze z nich to: Wesele Kurpiowskie Niedziela Kadzidlańska Śladami Kurpiów
Wesele Kurpiowskie Największą imprezą folklorystyczną jest bez wątpienia "Wesele Kurpiowskie". Wesele organizowane jest przez GOKSiR od 1994 roku, w trzecią niedzielę czerwca w Kadzidle. Od 2000 r. organizowany jest Ogólnopolski Przegląd Obrzędów Weselnych, którego głównym celem jest ochrona przed zapomnieniem starych weselnych obyczajów i obrzędów, nie tylko kurpiowskich. Rokrocznie imprezie towarzyszą kiermasze i pokazy rękodzieła ludowego, przejazdy furmankami, stoiska z potrawami regionalnymi, barwne orszaki ślubne, zabawy i inne atrakcje.
Niedziela Kadzidlańska Nieco inny charakter ma impreza folklorystyczna Niedziela Kadzidlańska organizowana od roku 1978 (za wyjątkiem 1980). Istotą tej imprezy jest prezentowanie osiągnięć instytucji, organizacji i placówek działających na terenie gminy, ich dorobku gospodarczego i kulturalnego, wyróżniających się ludzi, zespołów, aktywizacja wsi. Pierwsze imprezy przybierały postać dożynek gminnych, które przebiegały zgodnie z kurpiowską tradycją. Następnie poszerzono je o nowe elementy: występy zespołów folklorystycznych, przeglądy, konkursy. Niedziela Kadzidlańska prezentowała folklor głównie poprzez występy miejscowych zespołów artystycznych, stroje, wycinankę. Pozwalało to mieszkańcom Kadzidła i okolic poznawać przeszłość swojego środowiska i podziwiać zdolności artystyczne twórców. Przez pierwsze lata ważne miejsce w realizacji programu zajmowała Gminna Biblioteka Publiczna. Od 1981 roku głównym koordynatorem całego przedsięwzięcia stał się GOKSiR w Kadzidle. Z czasem impreza rozrosła się do pokaźnych rozmiarów. Dziś przybrała formę imprezy folklorystycznej organizowanej w pierwszą niedzielę września. Program imprezy obejmuje występy zespołów folklorystycznych, artystycznych, muzycznych (własnych i zaproszonych), kiermasze, pokazy twórców, wystawy sztuki ludowej. Poza tym odbywa się blok imprez oświatowo-zdrowotnych organizowanych przez Szpital Wojewódzki w Ostrołęce oraz wystawa płodów rolnych, którą, co roku przygotowuje Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Od kilku lat stałym elementem programu Niedzieli Kadzidlańskiej jest Turniej Wsi, dzięki któremu aktywizowane są środowiska wiejskie. Konkurencje turniejowe nawiązują do pracy i zabawy żyjącej niegdyś ludności puszczańskiej. Odbywa się np:
Kochane ludziska przyjezdzajta do Kadzidła jedzta, psijta, tańcujta, spsiewajta ,weselta sie zebyśta panientali jek wygląda wesele na Kurpsiach. Nase goście uzyjo u nas ziele dobrego , bo to i niejsce ładne i kobziety zdatne, a i ludzie niłe.
Któż z nas nie chciałby choć raz w życiu uczestniczyć w tradycyjnym wiejskim weselu z rozplecinami ,oczepinami, przenosinami ?
Oto Kurpiowskie wesele przenieśmy się choć na chwilę w atmosferę prawdziwego wesela na Kurpiach. Zasiądźmy przy wspólnym stole z biesiadnikami i oddajmy się urokowi chwili.... urokowi polskiej tradycji… zapraszamy!
Co roku w imprezie „Wesel Kurpiowskie” bierze udział około 5 tysięcy osób.
„Wesele Kurpiowskie” to również kiermasze i pokazy rękodzieła ludowego, przejazdy furmankami, barwne orszaki ślubne, zabawy ludowe i inne atrakcje .
Imprezie towarzyszy Ogólnopolski Przegląd Obrzędów Weselnych, który organizowany jest od 2000 roku i jak do tej pory wzięło w nim udział ponad 50 zespołów folklorystycznych. |
|
Centrum Kultury Kurpiowskiej im. M. Mieszka w Kadzidle Kadzidlańskie zespoły folklorystyczne |
|
Dawny Gminny Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji im.ks.M.Mieszka w Kadzidle |
|
|
|
|
|
Muzeum Kurpiowskie w Wachu Mój kawałek ziemi w TVP Warszawa i Info TVP |
|
Laura Bziukiewicz w TVP1 - Dzień dobry w sobotę - Wielkanoc |
|
Laura Bziukiewicz w TVP2 - Pytanie na śniadanie - Kolczyki frywolitkowe |
|
„Koronka frywolitka, Laura Bziukiewicz” - Związek Kurpiów |
|
„Laura Bziukiewicz, Biesiada kurpiowska” - Związek Kurpiów |
|
U BURSZTYNA - Moda na Mazowsze |
|
Kapela Józefa Mroza z Kadzidła skrzypce - Józef Sobiech; harmonia pedałowa - Józef Mróz; bębenek - Paweł Łaszczych. Fot. Z. Bziukiewicz |
